حقایق پنهان
3 فوریه 2008
نام کتاب: حقایق پنهان
پژوهشی در زندگانی امام حسن مجتبی (ع)
نویسنده: احمد زمانی
با مقدمه: استاد آیت الله جعفر سبحانى
ناشر: بوستان کتاب (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی قم)
تعداد صفحات: ۴۵۲ صفحه / قطع وزیری
نوبت چاپ: دهم / ۱۴۰۱
قیمت: ۱۴۰۰۰۰ تومان
سیرهنگاری شاخهای از تاریخنگاری است که در نیمه دوم قرن نخست، به میان نویسندگان اسلامی راه یافت. شیوه سیرهنگاری، در گذشته، نقلی بود. نویسندگان سیره به گزارش رویدادها میپرداختند و تحلیلی بر آنها صورت نمیگرفت، اما امروزه، تاریخنگاری و سیرهنویسی تحلیلی – نقادی است. علی رغم همه تلاشهایی که در این راستا شده است، ولی باید گفت که آنان با همه کوششها نتوانستند ابعاد مختلف و گوناگون زندگانی امامان (ع) را بررسی کاملی نمایند.
این ناتوانی، دو جهت اساسی دارد:
۱- عمق ارزشهای والای انسانی که خداوند در وجود آنان به ودیعه نهاده، به طوری که هر یک میتواند منشأ تحولی در جامعه و افراد باشد و اسباب و خوشبختی را برای آنان فراهم کند.
۲- اتهامهای گوناگونی که از ناحیه قدرتمندان و زورمندان در هر عصر بر آنها وارد شده است.
در میان اهل بیت (ع)، امام حسن مجتبی (ع) را میتوان از این دو اساس نگریست و با افسوس باید گفت تعداد اندکی از نگارشهای دانشمندان، به شخصیت ایشان اختصاص دارد.
در میان کارهای انجام شده، «حقایق پنهان» از مهمترین کارهایی است که در این باب تألیف شده و توانسته است در سال ۱۳۸۳ جایزه ششمین دوره کتاب سال ولایت را به خود اختصاص دهد.
آیت الله سبحانی در بخشی از مقدمه خود بر کتاب «حقایق پنهان» چنین مینویسند:
« از میان تحلیلهاى علمى و اجتماعى که در این کتاب به صورت بس زیبا ترسیم شده است، این بخش از زندگى امام است ؛ یعنى کارنامه اقامت دهساله امام حسن(ع) در مدینه پس از صلح تحمیلى، در حالى که بسیارى از نویسندگان و تحلیلگران سیره سبط اکبر، از این بخش غفلت ورزیدهاند.
البته این نه به این معناست که نقاط مثبت کتاب به همین بخش اختصاص دارد ؛ بلکه در بخشهاى دیگر نوآورىهایى به چشم مىخورد که مىتوان آن را از ابتکارات مؤلف دانست، بالاخص آنجا که به یاوهسراییهاى دائرهالمعارف به اصطلاح اسلامى پاسخ گفته و دست نویسنده را کاملاً رو کرده است و نشان داده است که چگونه نویسندگان مسیحى و یا صهیونیست با تاریخ اسلام بازى مىکنند و شخصیتهاى والاى ما را هدف تهمتهاى خود قرار مىدهند.»
این کتاب در پانزده فصل تنظیم شده است:
فصل اول: رهبری در اسلام
شامل: امامت در شیعه، حدیث منزلت، واقعه غدیر خم و فضائل و مناقب امام مجتبی (مباهله، حدیث کساء و…).
فصل دوم: نگاهی گذرا به دوران کودکی امام مجتبی (ع)
شامل: ولادت، نامگذاری، القاب، پیامبر و امام حسن مجتبی، شیوه تربیتی فاطمه زهرا (س)، داستان مباهله، حسنین در لحظات پایانی عمر پیامبر (ص).
فصل سوم: ویژگیهای امام مجتبی (ع)
شامل: خصایص ذاتی، موقعیت استثنایی، عصمت، اعجاز، علم و…
فصل چهارم: حسن بن علی (ع) پس از رحلت پیامبر (ص)
شامل: تحرکات سیاسی، مقاومتهای فاطمه زهرا (س) در برابر انحرافات، حکومت عثمان، پاسخ به منکران شرکت در فتوحات و…
فصل پنجم: مسؤولیتهای امام مجتبی در دوران حکومت امیرالمؤمنین (ع)
شامل: تولیت موقوفات و صدقات، مشارکت در جنگ جمل، ایثار در معرکه صفین، امام جمعه موقّت از سوی امیرمؤمنان (ع)، مساعدت در کارهای قضایی.
فصل ششم: امامت و رهبری
شامل: گفتار شیعه و معتزله در امامت، بیعت و معیارهای حاکم اسلامی، بیعت امّت با امام حسن مجتبی (ع)، حکومت شام و توطئه های جدید، حقیقت جریان صلح، قاطعیت امام (ع) در مبارزه با طاغوت شام.
فصل هفتم: انگیزه های صلح (مصالح امت اسلامی)
شامل: قرارداد صلح و شرطهای اساسی آن، شعار صلح از سوی معاویه، اهداف شوم معاویه از انعقاد صلح، اتهامات و برچسبهای ناروا، افشاگری و رفع اتهام، سوابق ننگین معاویه و خاندان ابوسفیان، پیشگوییهای امام مجتبی (ع).
فصل هشتم: بازگشت به مدینه منوّره
شامل: دورنمایی از کارنامه ده ساله امام حسن (ع) در مدینه (تربیت و آموزش نیروهای کارآمد، نشر فرهنگ اصیل اسلام و…).
فصل نهم: مسمومیت امام مجتبی (ع)
شامل: جنون آمیزترین جنایت، تطهیر جنایکار، روزهای واپسین و کلمات گهربار، وصایای امام مجتبی (ع).
فصل دهم: شهادت مظلومانه امام مجتبی (ع)
شامل: مراسم کفن و دفن امام مجتبی (ع)، عکس العمل معاویه و عایشه نسبت به شهادت آن حضرت، انعکاس شهادت آن حضرت در بین گروه های مختلف.
فصل یازدهم: اوج استبداد و ستم امویان
شامل: مبارزات حجر بن عدی و یارانش، جنایات بنی امیه، سازماندهی مبارزان.
فصل دوازدهم: تهاجم فرهنگی امویان و عباسیان
شامل: نقد، تحلیل و ردّ اتهام ازدواجها و طلاقهای مکرر امام حسن (ع).
فصل سیزدهم: فرزندان امام حسن (ع)
شامل: ایثارگران حسنی در معرکه کربلا (حسن بن حسن، عمرو بن حسن و…).
فصل چهاردهم: چهل حدیث برگزیده از مجموعه سخنان درربار امام مجتبی (ع)
شامل: چهل حدیث کاربردی از امام مجتبی (ع) به همراه ترجمه فارسی آنها.
فصل پانزدهم: کتابشناسی
شامل: کتابشناسی امام مجتبی (ع) به زبانهای فارسی، عربی، اردو و ترکی، معرفی چند کتاب خطی درباره امام حسن(ع) .
فهرستهای مختلف پایان کتاب، دسترسی آسان به مطالب موجود در کتاب را فراهم کرده است.
علاقهمندان به مطالعه کتاب، میتوانند برای تهیه آن به بخش خرید کتاب مراجعه کنند.