فرهنگ کوثر – شماره شش
عالمان و مشعل‏داران هدایت و جانشینان انبیا پوشش زن را فرمان خدا و سنتى ارزشمند مى‏دانند و زنان مسلمان حجاب را چتر مصونیت و مایه افتخار و عزت خویش مى‏شناسند و از سوى دیگر استعمارگران این سنت الهى اسلامى را بزرگترین مانع سر راه خود جهت نفوذ در بلاد اسلامى شناخته از آنگاه که پا به کشورهاى اسلامى نهادند این سنت والا و ارزشمند را مورد تهاجم قرار دادند و آشکار و پنهان با حجاب مبارزه کردند.

آنان با از بین بردن حجاب، نیمى از امت اسلامى را در کمند وابستگى به سیاست‏هاى شیطانى خود گرفتار و زمینه انحراف و استثمار را براى همگى فراهم کردند.

در سالهاى‏۴۶ و ۱۳۴۵ه .ق مطابق‏۶ و ۱۳۰۵ ه .ش استعمار پایدار جهت‏پیاده کردن نقشه‏هاى شوم خویش رضاخان را از ایران و آتاتورک را از ترکیه و امان‏ الله ‏خان را از افغانستان به اروپا فرا خواندند و طى یک سفر سیاحتى تفریحى مغز آنان را شستشو دادند و سپس جهت اجراى مقاصد شوم خود آنان را به کشورهاى اسلامى برگرداندند تا آرام آرام سنگر حجاب را نابود کنند و بعد هم اهداف شیطانى دیگر خویش را به مرحله اجرا گذارند.

آهنگ اسارت زن
در راستاى آن حرکت استعمارى رضاخان در نوروز همان سال روزى به همراه خانواده خویش به شهرستان قم آمد و در جوار حرم ملکوتى فاطمه معصومه(س) در مراسم تحویل سال – نوروز – شرکت نمود و خانواده او و زنان همراه روسرى‏ها را عقب زده و با بى‏حجابى ایستادند تا راه را بر دیگران باز کنند. لکن عالم آگاه و شجاع و دلسوز حضرت آیت‏الله شیخ محمدتقى بافقى که از وضعیت‏با خبر شد طى اطلاعیه‏اى خطاب به رضاخان و همراهانش چنین نوشت و اطلاعیه معظم‏له بر در و دیوار قم نصب گردید:

«شما چه کسانى هستید؟! اگر از غیر دین اسلام هستید در این مکان شریف چه مى‏کنید؟! و اگر مسلمانید در حضور چندین هزار جمعیت در غرفه حرم چرا «مکشفه الوجه و الشعر» نشسته‏اید؟» رژیم رضاخان آیت‏الله بافقى را دستگیر کرد و به تهران برد و پس از پنج ماه حبس در زندان شهربانى مرکز در تهران او را در منزل تحت نظر و کنترل نگه داشتند.

رژیم مزدور پهلوى مبارزه با حجاب را ادامه داد و براى اجراى آن هدف، جشن‏هایى در شیراز در سال‏۱۳۵۳ه .ق‏۱۳۱۳ه . ش برگزار کرد. این مجلس در مدرسه شاهپور توسط میرزا على اصغرخان حکمت ‏شیرازى (وزیر معارف و فرهنگ) منعقد گردید و روز پنج‏شنبه بعدازظهر (ذى‏حجه) حدود ۳۰ – تا ۴۰ نفر زن و دختر بدون چادر به رقص و پایکوبى پرداختند در تهران در میدان جلالیه با حضور رئیس الوزراء (ذکاءالملک فروغى) دخترهاى مدارس را بدون چادر و بى‏حجاب جمع کردند و متینگ خاصى را انجام دادند، در جمع آنان گفته شد: نسلى باید پرورش یابد که قبله‏گاهش «غرب‏» باشد و زیارتگاهش «لندن‏».

قضایاى کشف حجاب بر صفحات روزنامه‏ها نقش بست و هر روز دست‏به دست مى‏گشت: آیت‏الله سیدعبدالله شیرازى از شیراز به قم آمد و با آیت عظام مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائرى و سید احمد خوانسارى و حاج میرزا مهدى بروجردى ملاقات کرد و سپس به مشهد رفت و در مشهد با آیت‏الله حاج‏آقا حسین قمى ملاقات نمود.

معظم‏له(ره) مى‏گوید: روزنامه‏ها در جلو ایشان گذاشته شده بود، راجع به قضایاى تدریجى کشف حجاب و جشنواره‏هاى آن در شیراز، تهران، مازندران و … صحبت‏شد و حرکت ضد اسلامى رضاخان و عوامل آن مطرح گردید، حاج‏آقا حسین قمى متاثر شد و گریه زیادى کرد و فرمود:
«امروز اسلام فدایى مى‏خواهد و من حاضرم فدا شوم.» بعد فرمود: من مى‏روم تا با این شاه صحبت‏بکنم، شاید که او را از تصمیمش منصرف گردانم، شما مردم را باید آگاه کنید و هشیار نمایید که توطئه عظیمى در کار است.

بعد از آن حاج‏آقا حسین قمى به همراه دو فرزندش حاج‏آقا سیدمهدى و حاج‏آقا سیدسمیع به تهران رفتند و مستقیما با رضاشاه وارد مذاکره شدند، معظم‏له قبلا هم تلگراف تندى ‏براى رضاشاه فرستاده بود. بعد از گفتگو وى را در شهررى (شاه‏عبدالعظیم) گرفتند و در باغ «سراج الملک‏» بازداشت کردند و ممنوع‏الملاقاتش نمودند.

در پى تهاجم فرهنگى رژیم شاه و مزدور پهلوى به سنگر حجاب و پوشش زن مسلمان به پشتوانه استعمار غرب، مراجع بزرگ تقلید ایستادند و موضع صریح خویش را اعلان داشتند.

در مشهد آیات عظام همچون آیت‏الله شیخ هاشم قزوینى و میرزاحسین فقیه سبزوارى و سیدیونس اردبیلى و شیخ على‏اکبر نهاوندى و شیخ‏آقابزرگ شاهرودى و شیخ‏ابوالحسن شیرازى و شیخ حسن کاشى و … در این نهضت‏بزرگ شرکت داشتند و به پشتیبانى همین امر انبوه جمعیت مردم مسلمان و زنان آزاده روزى در مسجد وکیل شیراز جمع شدند و روزى در صحن مطهر حضرت معصومه(س) و روزى هم در مسجد جامع گوهرشاد مشهد در جوار بارگاه ملکوتى على بن‏ موسى‏الرضا(ع) اعتراض خویش را به سیاست‏هاى طاغوت در زمینه حجاب‏زدایى اعلام داشتند.

حماسه جامع گوهرشاد
پس از دستگیرى و بازداشت آیت‏الله حاج‏آقا حسین قمى در مشهد وضع متشنج گردید مسجد گوهرشاد محل‏اجتماع مردم و سخنرانان متعهد و دلسوز علیه کشف حجاب وکلاه «بین‏المللى‏» یا به عبارتى دیگر فرهنگ منحط تحمیلى نظام شاهنشاهى گردیده بود. خطباى معروف امثال شیخ مهدى واعظ خراسانى و شیخ عباسعلى محقق و شیخ شمس نیشابورى و شیخ محمد قوچانى و … در آن روزها برفراز منبر گوهرشاد (به نام منبر صاحب‏الزمان(ع)) مى‏نشستند و به مردم آگاهى و بیدارى مى‏دادند.

صبح روز جمعه دهم ربیع‏الثانى ۱۳۵۴ ه .ق برابر با ۲۰ تیرماه ۱۳۱۴ ه .ش مسجد گوهرشاد شور و حال دیگرى داشت جمعیت فراوانى به همراهى علما در آنجا اجتماع کرده بودند از سوى دیگر رضاخان قزاقان را در مشهد مستقر کرد تا مردم را متفرق نمایند آنان وارد عمل شدند و بر روى مردم بى‏محابا آتش گشودند و حدود یکصد و پنجاه نفر را کشته و زخمى کردند لکن مردم متفرق نگشتند و مقاومت کردند و در برابر آنان ایستادند. در پى آن مقاومت قشون قزاقان عقب‏نشینى کرده که در همین موقع تلگرافى مبنى در دفاغ از اسلام به شاه مخابره شد و هشت نفر از عالمان و آیات عظام بر آن امضا کردند همانند مرحوم آیت‏الله سیدیونس اردبیلى و سیدعبدالله شیرازى و …

پس از هجوم قزاقان و کشته و زخمى شدن عده‏اى در روز جمعه مردم اطراف مشهد با داس و بیل و چهار شاخ و اسلحه سرد به طرف مسجد سرازیر شدند مسجد پر از جمعیت‏شده بود، زنان شجاع و آزاده مسلمان تقاضاى شرکت در آن تظاهرات بزرگ داشتند که در مسجد پیرزن چادر زدند و آنان نیز حضور پیدا کردند مرحوم نواب احتشام رضوى براى زنان سخنرانى کرد.

روز شنبه ۱۱ ربیع‏الثانى ۱۳۵۴ ه .ق فرا رسید در و دیوار مسجد گوهرشاد پر از جمعیت‏بود. شعارهاى ضد سلطنت و ضد حجاب‏زدایى فضاى مسجد را پر کرده بود آنان سرود مقاومت‏سر مى‏دادند و وحشت عجیبى در میان نیروهاى دولتى ایجاد کرده بودند، تلگراف‏خانه مشهد محل رفت و آمدهاى شتابزده‏اى شد که آنان با مردم چه کنند آیا مسجدیان را تار و مار کنند و همه را نابود نمایند و یا با این وضع صبر کنند منتظر اوامر ملوکانه بودند.

نتیجه آن تماس‏ها این شد که سران لشکر و فرماندهان شهربانى و آگاهى نیروهاى خود را آماده کنند و قزاقان در جاهاى حساس شهر و نقاط مهم مسجد گوهرشاد مستقر شوند و مسلسل‏هاى سنگین را بر بام‏هاى مشرف بر مسجد بگذارند و شایع نمایند این سازماندهى جهت‏حفاظت از بانکها و اماکن دولتى است. اسدى نایب‏التولیه رضاشاه که از نقشه کشتار مطلع بود و چون مى‏دانست که عده‏اى از مجتهدین و خطباء بزرگ در میان مسجدند چنانچه آنان کشته شوند خراسان و چه بسا ایران یکپارچه آتش خواهد شد. شب یکشنبه در صدد برآمد آنان را با حیله‏اى از مسجد خارج کند لذا به دروغ پیام فرستاد که تلگراف شما را اعلیحضرت همایونى پاسخ داده براى مذاکره به داخل کشیکخانه تشریف بیاورید. آنها را از میان جمعیت‏بیرون بردند و سپس راه برگشت را بر آنان بستند و از مسجد هم خارجشان نمودند.

شب یکشنبه از نیمه گذشت. در نیمه‏هاى آن شب شیخ محمدتقى بهلول سخنانى را در دفاغ از اسلام مطرح کرد و رژیم شاه را فاسد دانست. خون مردم غیور و شجاع به جوش آمده بود شعارهایى بر علیه سلطنت فاسد سر مى‏دادند در آن هنگام از سوى ماموران مزدور داخلى آرامش مردم برهم زده شد. درگیرى داخلى آغاز گشت و فشارى فوق‏العاده بوجود آمد. از سوى دیگر فرمانده سفاک قشون شرق سرلشکر «ایرج مطبوعى‏» با غرورى خاص دستور آتش توپها و مسلسلهاى سنگین راصادر کرد.

توپهاى مستقر در خیابانهاى «تهران‏» و مسلسلهاى سنگین اطراف توسط قزاقان رضاخانى به غرش درآمد گویا روسیه تزار بار دیگر به سرکردگى ژنرال «روکو» وارد عمل شده و فجایع سال ۱۳۳۰ ه و براى فتح مسجد گوهرشاد پس از صداى شیپور به آن سوى حرکت کردند دژخیمان از خدا بى‏خبر پاى به درون خانه خدا گذاردند و به هیچ کس رحم ننمودند و به قول خودشان «کارى کردند که روسها نکردند».

صبحگاهان که سپیده دمید فریادهاى یاالله و یاعلى و یاصاحب‏الزمان از آن کشتگان مظلوم خاموش گشته و به صورت خون بر در و دیوار مسجد نقش بسته بود اینک قزاقان فاتح بر روى هزاران کشته پاى مى‏گذارند و خود را غالب مى‏دانند ولى غافل از آنکه محکوم و مغلوبند و آینده از آن بندگان صالح و نمازگزار است «و سیعلم الذین ظلموا اى منقلب ینقلبون‏» ؛ زود است ‏بدانند ستمکاران که بر سرشان چه خواهد آمد.

«کتب الله لاغلبن انا و رسلى‏»؛ خداوند سبحان پیروزى برستمکاران را براى خویش و فرستادگانش نوشت و آن را حتمى نمود.

آرى، رضاخان مزدور به حمایت انگلیس خبیث ‏براى جا انداختن فرهنگ بى‏عفتى و فحشا غرب بین دو تا پنج هزار نفر از مؤمنین را در مسجد گوهرشاد به خاک و خون کشید و به گفته بعضى از شاهدان عینى روز یکشنبه ۱۲ ربیع‏الاول‏۵۶ کامیون جنازه را از مسجد و اطراف آن برگرفتند و در محله خشتمالها و باغ خونى مشهد در گودالى ریختند. در میان جنازه‏هاى شهدا بعضى از زخمى‏هاى زنده را نیز دفن کردند.

بعد هم بیش از هزار و پانصد نفر از روحانیون و مردم را بازداشت نمودند و به زندان انداختند، عده‏اى هم متوارى شدند که بعدا از ایران به سوى نجف اشرف و جاهاى دیگر گریختند و فرارى‏گشتند.

استعمار جهانى و رضاخان مزدور بر این گمان بودند که با آن کشتار عظیم و جنگ روانى مى‏توانند فریاد مقاومت ملت و روحانیت‏بیدار و هوشیار شیعه را خاموش و ایران اسلامى را فرنگستان کنند، لکن برخلاف خیال‏هاى شیطانى تئوریسین‏هاى غربى و وابسته به نظام منحط پهلوى مردم غیور و شجاع و شهیدپرور ایران اسلامى به رهبرى رجعیت‏شیعه بویژه امام خمینى – رضوان الله علیه – سرانجام سرود مقاومت و پیروزى سرداد و امروز میلیونها زن شجاع و بیدار و آگاه و علاقه‏مند به سرنوشت‏خود در ایران و دیگر کشورهاى اسلامى با حجاب خویش مانع نفوذ استکبار گردیده و صلاح و سداد و عفاف و آرامش را به جامعه خود باز گردانده‏اند.

در پایان باید توجه کرد که یاد حماسه‏آفرینان گوهرشاد در دیده‏ها و قلب‏ها از مصادیق روشن احیاى فرهنگ ارزشمند اسلامى است و انتقال آن به نسل‏هاى آینده از وظایف اولیه جامعه انقلابى ماست.

مسؤولین محترم استان خراسان بویژه طلایه‏داران آستان قدس رضوى مى‏توانند محل دفن شهداى حماسه حجاب را با ستون یادبود و یا مجسمه‏اى از بانوى محجبه و یا … زنده بدارند و در ابقاء آن سهم بسزایى داشته باشند. از این خاطره دلسوز و از این دفاع مقدس ۶۲ سال مى‏گذرد و امروز هم شاهدان زنده فراوانى دارد که آنان مى‏توانند در نام و نشان محل کمک کنند و این عمل خداپسندانه دل آنان و همه مؤمنان را مسرور خواهد نمود.