حقایق پنهان
3 فوریه 2008
نام کتاب: حقایق پنهان
پژوهشی در زندگانی امام حسن مجتبی (ع)
نویسنده: احمد زمانی
با مقدمه: استاد آيت الله جعفر سبحانى
ناشر: انتشارات بوستان کتاب
تعداد صفحات: 452 صفحه / قطع وزیری
نوبت چاپ: دهم
قیمت: 140.000 تومان
![]()
سیرهنگاری شاخهای از تاریخنگاری است که در نیمه دوم قرن نخست، به میان نویسندگان اسلامی راه یافت. شیوه سیرهنگاری، در گذشته، نقلی بود. نویسندگان سیره به گزارش رویدادها میپرداختند و تحلیلی بر آنها صورت نمیگرفت، اما امروزه، تاریخنگاری و سیرهنویسی تحلیلی – نقادی است. علی رغم همه تلاشهایی که در این راستا شده است، ولی باید گفت که آنان با همه کوششها نتوانستند ابعاد مختلف و گوناگون زندگانی امامان (ع) را بررسی کاملی نمایند.
این ناتوانی، دو جهت اساسی دارد:
1- عمق ارزشهای والای انسانی که خداوند در وجود آنان به ودیعه نهاده، به طوری که هر یک میتواند منشأ تحولی در جامعه و افراد باشد و اسباب و خوشبختی را برای آنان فراهم کند.
2- اتهامهای گوناگونی که از ناحیه قدرتمندان و زورمندان در هر عصر بر آنها وارد شده است.
در میان اهل بیت (ع)، امام حسن مجتبی (ع) را میتوان از این دو اساس نگریست و با افسوس باید گفت تعداد اندکی از نگارشهای دانشمندان، به شخصیت ایشان اختصاص دارد.
در میان کارهای انجام شده، «حقایق پنهان» از مهمترین کارهایی است که در این باب تألیف شده و توانسته است در سال 1383 جایزه ششمین دوره کتاب سال ولایت را به خود اختصاص دهد.
آیت الله سبحانی در بخشی از مقدمه خود بر کتاب «حقایق پنهان» چنین مینویسند:
« از ميان تحليلهاى علمى و اجتماعى كه در اين كتاب به صورت بس زيبا ترسيم شده است، اين بخش از زندگى امام است ؛ يعنى كارنامه اقامت دهساله امام حسن(ع) در مدينه پس از صلح تحميلى، در حالى كه بسيارى از نويسندگان و تحلیلگران سیره سبط اکبر، از اين بخش غفلت ورزيدهاند.
البته اين نه به اين معناست كه نقاط مثبت كتاب به همين بخش اختصاص دارد ؛ بلكه در بخشهاى ديگر نوآورىهايى به چشم مىخورد كه مىتوان آن را از ابتكارات مؤلف دانست، بالاخص آنجا كه به ياوهسراييهاى دائرةالمعارف به اصطلاح اسلامى پاسخ گفته و دست نويسنده را كاملاً رو كرده است و نشان داده است كه چگونه نويسندگان مسيحى و يا صهيونيست با تاريخ اسلام بازى مىكنند و شخصيتهاى والاى ما را هدف تهمتهاى خود قرار مىدهند.»
این کتاب در پانزده فصل تنظیم شده است:
فصل اول: رهبری در اسلام
شامل: امامت در شیعه، حدیث منزلت، واقعه غدیر خم و فضائل و مناقب امام مجتبی (مباهله، حدیث کساء و…).
فصل دوم: نگاهی گذرا به دوران کودکی امام مجتبی (ع)
شامل: ولادت، نامگذاری، القاب، پیامبر و امام حسن مجتبی، شیوه تربیتی فاطمه زهرا (س)، داستان مباهله، حسنین در لحظات پایانی عمر پیامبر (ص).
فصل سوم: ویژگیهای امام مجتبی (ع)
شامل: خصایص ذاتی، موقعیت استثنایی، عصمت، اعجاز، علم و…
فصل چهارم: حسن بن علی (ع) پس از رحلت پیامبر (ص)
شامل: تحرکات سیاسی، مقاومتهای فاطمه زهرا (س) در برابر انحرافات، حکومت عثمان، پاسخ به منکران شرکت در فتوحات و…
فصل پنجم: مسؤولیتهای امام مجتبی در دوران حکومت امیرالمؤمنین (ع)
شامل: تولیت موقوفات و صدقات، مشارکت در جنگ جمل، ایثار در معرکه صفین، امام جمعه موقّت از سوی امیرمؤمنان (ع)، مساعدت در کارهای قضایی.
فصل ششم: امامت و رهبری
شامل: گفتار شیعه و معتزله در امامت، بیعت و معیارهای حاکم اسلامی، بیعت امّت با امام حسن مجتبی (ع)، حکومت شام و توطئه های جدید، حقیقت جریان صلح، قاطعیت امام (ع) در مبارزه با طاغوت شام.
فصل هفتم: انگیزه های صلح (مصالح امت اسلامی)
شامل: قرارداد صلح و شرطهای اساسی آن، شعار صلح از سوی معاویه، اهداف شوم معاویه از انعقاد صلح، اتهامات و برچسبهای ناروا، افشاگری و رفع اتهام، سوابق ننگین معاویه و خاندان ابوسفیان، پیشگوییهای امام مجتبی (ع).
فصل هشتم: بازگشت به مدینه منوّره
شامل: دورنمایی از کارنامه ده ساله امام حسن (ع) در مدینه (تربیت و آموزش نیروهای کارآمد، نشر فرهنگ اصیل اسلام و…).
فصل نهم: مسمومیت امام مجتبی (ع)
شامل: جنون آمیزترین جنایت، تطهیر جنایکار، روزهای واپسین و کلمات گهربار، وصایای امام مجتبی (ع).
فصل دهم: شهادت مظلومانه امام مجتبی (ع)
شامل: مراسم کفن و دفن امام مجتبی (ع)، عکس العمل معاویه و عایشه نسبت به شهادت آن حضرت، انعکاس شهادت آن حضرت در بین گروه های مختلف.
فصل یازدهم: اوج استبداد و ستم امویان
شامل: مبارزات حجر بن عدی و یارانش، جنایات بنی امیه، سازماندهی مبارزان.
فصل دوازدهم: تهاجم فرهنگی امویان و عباسیان
شامل: نقد، تحلیل و ردّ اتهام ازدواجها و طلاقهای مکرر امام حسن (ع).
فصل سیزدهم: فرزندان امام حسن (ع)
شامل: ایثارگران حسنی در معرکه کربلا (حسن بن حسن، عمرو بن حسن و…).
فصل چهاردهم: چهل حدیث برگزیده از مجموعه سخنان درربار امام مجتبی (ع)
شامل: چهل حدیث کاربردی از امام مجتبی (ع) به همراه ترجمه فارسی آنها.
فصل پانزدهم: کتابشناسی
شامل: کتابشناسی امام مجتبی (ع) به زبانهای فارسی، عربی، اردو و ترکی، معرفی چند کتاب خطی درباره امام حسن(ع) .
فهرستهای مختلف پایان کتاب، دسترسی آسان به مطالب موجود در کتاب را فراهم کرده است.
علاقهمندان به مطالعه کتاب، میتوانند برای تهیه آن به بخش خرید کتاب مراجعه کنند.