حجتالاسلام والمسلمین رجبعلی زمانی، مدیر جذب و سازماندهی امور روحانیون معاونت فرهنگی بعثه مقام معظم رهبری، در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) با اشاره به اینکه ملت ما مبتلابه فاصله گرفتن فرهنگ عمومی زیارت از فرهنگ ناب آن هستند، گفت: بحث زیارت در تمام فرازهای زندگی ما ایرانیان نقش دارد و حتی غیر مسلمانان نیز این وضعیت را دارند.
وی با اشاره به اینکه مسئله زیارت به فرهنگ عمومی مردم ایران تبدیل شده است، اظهار کرد: بدون اغراق میتوان گفت یک سوم مردم ایران بلکه بیشتر در طول سال موفق به اجرای این امر الهی میشوند.
این روحانی کاروانهای حج و عمره اظهار کرد: اولین نکته در امر زیارت این است که زیارت به معنی بازگشت و توجه به پیمانی است که انسان با برخی از افراد میبندد است. یعنی اگر کسی بخواهد تجدید پیمانی با فردی داشته باشد این عمل وی را زیارت تعریف می کنند، که گاهی از راه دور و گاهی از راه نزدیک صورت میگیرد.
وی با تأکید بر این تعریف، عنوان کرد: اگر این تعریف را در نظر بگیریم و فطرت انسانی را مورد توجه قرار دهیم، این احساس در ما مشهود و قابل لمس میشود که وقتی فردی به کسی علاقه دارد و بین او و محبوبش جدایی ایجاد میشود، تلاش میکند برای تجدید این عهد و پیمان دوباره به سراغ محبوب خود برود.
حجتالاسلام زمانی، با اشاره به اینکه وهابیت در تلاش برای زیر سؤال بردن اصل زیارت است، گفت: زیارت یک ریشه فطری دارد، حتی در ادبیات عرب نیز به مسئله ایجاد سکنه و آرامش در دیار محبوب اشاره و عنوان شده است که زیارت در و دیوار خانه محبوب اگر چه جامد است و روحی ندارد، اما چون متعلق به محبوب است و محبوب در آن جای دارد سکینه و آرامش در فرد عاشق ایجاد میکند.
وی افزود: در مفهوم و فرهنگ همه زیارتها مطرح شده است که تمام کسانی که به زیارت میروند با امام خود تجدید پیمان و عهد میکنند. در روایات داریم که برای شهادت اباعبدالله(ع) حرارات و محبتی در دلهای مومنان به وجود آمد که این حرارت هیچ گاه از بین نمیرود.
حجتالاسلام زمانی افزود: اگر از این دیدگاه مسئله زیارت را بررسی کنیم معلوم میشود که قلمرو زیارت قلمرو دل، عشق و محبت است در همه کشورهای اسلامی و همه کشورها اعم از مسلمان و غیر مسلمان عمومیت دارد.
وی با تأکید بر اینکه فرهنگ زیارت فرهنگ عمیقی است همراه با دل، که در وجود انسان امید ایجاد میکند، تصریح کرد: تمام کسانی که میخواهند با کسی تجدید عهد کنند، بعد از زیارت در خود احساس آرامش روح دارند.
مدیر جذب و سازماندهی امور روحانیون معاونت فرهنگی بعثه مقام معظم رهبری با اشاره به وجود فرهنگ زیارت در ادیان آسمانی و غیر آسمانی، تصریح کرد: فرهنگ زیارت یک فرهنگ عمومی و انسانی است. انسان هر کجا که ممکن باشد اتصال به واجبالوجود پیدا کند زیارت را انجام میدهد و ما با این هدف خانه خدا، مسجد حضرت رسول(ص)، عتبات عالیات و … را زیارت میکنیم که میخواهیم اتصال به حق پیدا کنیم، به همین دلیل است که عشق به زیارت مطرح و در سیره ائمه به شدت مورد توجه قرار دارد.
وی با اشاره به عشق و علاقه حضرت امام(ره) به زیارت، عنوان کرد: بزرگان ما چهرههایی که همه آنها را قبول داشتهاند و دارند، با فرهنگ زیارت و زیارت اهل بیت(ع) یک ارتباط عمیق و ریشهای برقرار کردهاند؛ مثلاً در حالات حضرت امام(ره) که از سال ۴۲ تا سال ۵۷ تبعید بودند عنوان شده که هر روز سه ساعت بعد از نیمه شب به طور عادی در حرم حضرت علی(ع) به سر میبردند و حتی زمانی که به دلیل کودتا در عراق نتوانستند به حرم امام علی(ع) خود را برسانند، از پشت بام که حرم حضرت پیدا بود مشعول زیارت شدند.
حجتالاسلام زمانی در جمعبندی سخنان خود اظهار کرد: پس زیارت یک تربیت، استمداد و امداد بسیار قوی است اما این مسئله فقط بخشی از زیارت است و بخش دیگر اعمالی است که ما در هنگام زیارت ائمه(ع)، که جزئی از فرهنگ شیعه است، انجام میدهیم.
وی در تبیین دلایل عدم تأثیرگذای عمیق مسئله زیارت در بین هزاران زائر عمره گزار، حجگزار، زائر عتبات عالیات، حضرت رضا (ع)، حضرت معصومه(ع) و …عنوان کرد: اول باید دلیل و هدف زیارت شناخته شود. سفر تفریحی باید از سفرهای زیارتی جدا شوند، اگر قرار است به شهری سفر کنیم و آثار باستانی آن شهر را ببینیم، این سفر غیر از زیارت است.
زمانی با تأکید بر اینکه در روایات ما به سفرهای تفریحی نیز توصیه شده است، گفت: باید مسئله سفر از سفرهای زیارتی جدا شود. وقتی زائر قصد زیارت حضرت رضا(ع) را دارد باید بفهمد دیدن اطراف مشهد بحث جدایی است و بحث زیارت یک بحث دیگر است. اگر این تفاوت را توانستیم ایجاد کنیم تأثیرگذاری زیارت صد درصد خواهد بود.
وی تصریح کرد: اگر با قصد تفریح به شهری میرویم و در کنار آن فاتحهای نیز برای امامزاده آن شهر میخوانیم، طبیعی است که چنین سفری تأثیرگذاری خود را ندارد.
